REPAREREN | INTERVIEWS

REIN VAN DER WOERD
Student ArtEZ Arnhem

Zelf maken inspireert en maakt onafhankelijk

Rein van der Woerd is student Design, Art & Technology aan hogeschool ArtEZ in Arnhem. Dat we duurzamer moeten gaan leven, staat voor hem als een paal boven water. Hij maakt en repareert het liefst alles zelf. Een schoolvak Repareren vindt hij een must voor een circulaire toekomst: ‘Je verlengt niet alleen het leven van spullen, maar maakt bij jongeren ook een bewustzijn wakker, over afval, grondstoffen en duurzaamheid in breder verband.’

Auteur: Annemiek van Bussel

‘Duurzaam vind ik eigenlijk nog te slap uitgedrukt. Als we doorgaan met consumeren zoals we nu doen, dan wordt het hier onleefbaar. Dan zijn straks grote delen van de wereld niet meer bewoonbaar. De nood is heel erg hoog. De manier waarop spullen nu worden geproduceerd en weggegooid, dat vind ik gewoon niet kloppen.

‘Als we doorgaan met consumeren zoals nu, dan wordt het hier onleefbaar. Zoals we nu spullen produceren en weggooien, dat klopt gewoon niet.’

‘Het liefst maak ik dingen zelf. Ik ben eigenlijk meer een knutselaar dan conceptueel kunstenaar. Mijn studie is wel helemaal gericht op conceptuele kunst. Het zelf maken, het echt realiseren van je idee hoort daar eigenlijk niet bij. Maar ik hou ervan met mijn handen bezig te zijn zodat ik een idee direct kan vertalen in een product. Het geeft voldoening om zelf iets te maken. Hoe dat moet leer ik mezelf, via filmpjes op internet bijvoorbeeld. Het hoeft ook niet altijd perfect.

Je eigen kleur en identiteit

‘Repareren verlengt de levensduur van spullen, zo simpel is het. Maar daarnaast geeft het een heel goed gevoel om niet afhankelijk te zijn van de fabrikant, om je eigen kennis en vaardigheden te kunnen gebruiken in de omgang met je spullen. Je kunt er zo ook je eigen kleur en identiteit in leggen.

‘Kleding bijvoorbeeld kun je veel persoonlijker maken, juist door te repareren. Als je een gat in een trui herstelt met een ander kleurtje wol, dan heb je een unieke trui.

‘Ik heb ook een eigen lamp gemaakt uit een vieze schemerlamp die bij het grofvuil op straat stond. Die lampenkap heb ik eraf gehaald en vervangen door een nieuwe. Nu staat de lamp in mijn kamer en kan weer jaren mee.

Belangrijke vaardigheden voor circulaire toekomst

‘Je kunt niet alles repareren, helaas. Vooral computers en telefoons worden zo gemaakt dat ze nauwelijks meer te repareren zijn. Maar er zijn nog genoeg andere mogelijkheden. Door te experimenteren en tutorials te volgen leer je al doende. Het wordt natuurlijk wel makkelijker wanneer je op school al basisvaardigheden hebt geleerd. Ik heb zelf op de basisschool wat les in houtbewerking en naaien gehad, maar de rest heb ik zelf moeten leren. Het zou heel goed zijn als er op alle scholen meer tijd en ruimte komt voor crafts, voor het zelf maken en repareren.

REIN VAN DER WOERD:

‘Reparatieskills, materiaalskills, elektronica basics: dat zijn echt belangrijke vaardigheden voor een circulaire toekomst.’

‘Reparatieskills, materiaalskills, elektronica basics: dat zijn echt belangrijke vaardigheden voor een circulaire toekomst. Repareren als schoolvak lijkt me vet. Mooi als het start op het vmbo. Zeker omdat het een vak is waarbij je al doende leert. Maar het is voor alle niveaus nodig en interessant.

‘Door zo’n vak leer je niet alleen hoe je spullen moet repareren, maar krijg je ook zicht op de context. Je ervaart dat het onderdeel is van circulariteit.’

‘Door zo’n vak leer je niet alleen hoe je spullen moet repareren, maar krijg je ook meer zicht op de context. Je ervaart dat het onderdeel is van circulariteit. Dat alles wat je niet repareert op een afvalhoop terechtkomt en dat de grondstofvoorraden daardoor meer uitgeput worden. Ik denk dat dit een soort bewustzijn wakker kan maken over de rest van de keten, over duurzaamheid in breder verband. Dat is voor alle jongeren belangrijk, ongeacht het schooltype. Het maakt je zelfredzamer.

Zelfbeschikking over spullen en financiën

‘Leren repareren op school is ook positief voor je persoonlijke ontwikkeling. Je krijgt zelfbeschikking over je spullen en over je financiën, want het kost enorm veel geld om steeds nieuwe spullen te kopen. Repareren maakt je onafhankelijker en geeft je meer zelfvertrouwen. Dat begint al met het plakken van je eigen lekke band. Weten dat je zelf dingen kunt maken is fijn. Het stimuleert om in het algemeen duurzamer te leven.

‘Ik haal veel inspiratie uit mensen die zelf iets proberen te maken. Zoals 100Rabbits. Dat is een soort levend experiment van een Canadees stel, die op een zeilboot met zo weinig mogelijk energie proberen te overleven en coole dingen maken. Vanuit hun boot maken ze van alles: een blog, spelletjes, software. Ze koken met heel weinig middelen, hebben geen koelkast, hebben een paar zonnecellen aan boord. Daar word ik heel blij van, het geeft me weer energie om zelf ook verder te gaan met ontdekken wat we allemaal zelf kunnen ontwerpen en maken.”

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 1 2 3 4 5 6 7